Vann sin femte NM tittel i saueklipping

54 saueklippere møttest på Bjerkreim for å konkurrera, men også for å møte kollegaer både norske og utanlandske. Her ein forventingsfull Børge Høiland før semifinalen.
Ein talentfull debut. Anne-Lise Haugdahl Humstad starta på nybegynnarkurs i saueklipping i fjor. Ho gjekk raskt over til vidaregåande, og i år, eitt år etter, vann ho juniorklassa og kom på 4. plass i mellomklassa. I sitt første NM.
Rogalendingen, Ola Gudmestad, kom til finalen i juniorklassen, og deltok også i mellomklassen.
- Deltakarane får poeng både under klippinga, og i etterkant når dommarane vurderer det ferdige resultatet. Deltakarane skal ha lågast mogleg poengsum, forklarer Anne-Lise Haugdahl Humstad.
Fart er berre ein del av konkurransen. Poenga blir summert opp i etterkant, og rekkefølga kan endra seg når endeleg poengsum er klar.
Erfarne bevegelsar frå klipparane. Skånsom og kontrollert klipping er viktig for å få eit godt resultat.
Vinnar av mellomklassa vart Edward Davies frå Wales.
Vinnar av seniorklassa, vart Domenico Scocozza frå Italia.
- Rein og fin klipping lønar seg. Om deltakaren må bruke eit dobbeltklipp for å hente ei rand, eller ein ulldott som vart ståande igjen, blir dei straffa med poeng, forklarer Anne-Lise Haugdahl Humstad.
Ørjan Østebøvik deltok i seniorklassen, og i speed shear.
Godt fottøy er ein viktig del av jobben.
For å få til ei effektiv klipping og ei god sortering av ulla, er ullhandterarane ei viktig brikke. Janine Grimaas var ein av to finalistar i den norske finalen.
Vinnar av den norske finalen i ullhandtering, vart John Gerhard Håkull.
Ullhandtering handlar om å jobba raskt men samstundes vera svært nøye. Dommarane vurderer kvaliteten på arbeidet i etterkant av sorteringa.
Rosie Keenan frå Skottland vart kåra som vinnar av den opne klassa i ullhandtering.
Full konsentrasjon om jobben. Fire unge bjerkreimsgutar fekk oppgåver som frivillige under arrangementet. Ein av dei jobba bak scena, og tok imot lamma etterkvart som dei var ferdig klippa.
I finalen i den opne klassa vart det ein jamn konkurranse. Scott Wilson frå Skottland kom til slutt på ein 4. plass.
Rodney Sutton brukte i gjennomsnitt 49 sekund per sau i finalen, og var ferdig to minutt før konkurrentane. Men etter at etterdømming og poenga vart summert opp, kom newzealendaren på ein 3. plass.
Steven Capstick vart til slutt nummer to i finalen.
Avslappa tone mellom internasjonale kollegaer og konkurrentar. Rodney Sutton (t.h.) er ferdig med sine 15 sauer i finalen, og slår av ein prat med Inge Morten Tronstad, medan dei ventar på resultatlista.
Til slutt var det Børge Høiland som vart kåra til vinnar i den opne internasjonale finalen. Høiland var einaste norske som kvalifiserte seg til den opne finalen. Han klippa 15 sauer med ei gjennomsnittstid på 0:55 minutt, og endte med ein poengsum på 53,617.
Før dei heilt får med seg kva som skjer, har sauene fått kvitta seg med pelsen og er attende i flokken bak scenen.
Robert Tangrand starta svært godt i den norske finalen, men det gjekk litt tyngre mot slutten, og Tangrand endte på ein sterk 4. plass.
Åsmund Kringeland deltok både i open klasse, i speed shear og kom til finalen i den norske klassen. Kringeland kom til slutt på ein 3. plass.
Inge Morten Tronstad har vunne fleire norske meisterskap dei siste åra, og var den som ga vinnaren sterkast konkurranse. Det var lenge heilt jamt mellom Tronstad og Høiland, og til slutt måtte Tronstad sjå seg slått med nokre fattige poeng.
For andre gong i konkurransen var det Børge Høiland som gjekk heilt til topps i den jamne finalen. Høiland fekk sitt andre napp i sin andre vandrepokal.
Konkurransen går mot slutten og bilane køyrer avgarde med dei nyklippa dyra.
Emily TeKapa fekk utmerking for å ha levert frå seg konkurransens finast klippa sau.
Nytt av året var ei veteranklasse der Anders Dalsaune frå Nord-Trøndelag var ein av deltakarane. 71-åringen frå Nord-Trøndelag imponerte, men måtte sjå seg slått av George Mudge frå England.
I klassa Speed shear, kjem fart meir til sin rett. Rodney Sutton, t.v. gjekk til topps framfor Inge Morten Tronstad, frå Hordaland, og Åsmund Kringeland t.h., frå Rogaland.
Rodney Sutton frå New Zealand er ein av verdas raskaste saueklipparar, og har blant anna ein verdsrekord på 721 vaksne søyer klippa i løpet av ni timar. I speed share klassa i Bjerkreim, brukte Sutton 24 sekund på å klippa ein sau.
Speaker gratulerte Børge Høiland med dobbeltsigeren. Han prøvde å få vinnaren til å lova å koma til NM i Gudbrandsdalen neste år. Noko han ikkje klarte å få Høiland til å lova, frå scenen.
Skoa kan få seg ei pause for denne gong. Premiane er delt ut. Deltakarane gjer seg klare til ein velfortent middag på samfunnshuset.

Liv Kristin Sola

Roleg og kontrollert, utan å la seg stressa av konkurrentane, klippa Børge Høiland seg heilt til topps, både i NM finalen og i den opne internasjonale finalen.

I 2008 var Bjerkreim arrangørar av VM i saueklipping. Siste helga i september, inviterte Bjerkreim Sau og Geit igjen til meisterskap, denne gongen til NM.

– Me er svært nøgde med arrangementet, og håpar både deltakarar og publikum hadde ei fin oppleving, seier Hallvar Veen, leiar for Bjerkreim Sau og Geit.

Norgesmeister for femte gong

Børge Høiland, sauebonde på Helleland, i Rogaland, var på heimebane då han vann sin femte NM tittel.

– Børge er ein seiging. Han klipper reint og fint, sa ein av Høiland sine argaste konkurrentar, Inge Morten Tronstad, under premieutdelinga.

Tronstad var raskare ferdig med sine 15 sauer, men måtte sjå seg slått på poengsum av Høiland. Begge har fleire norgesmeisterskap bak seg. Børge Høiland vant NM i 2001, 2003, 2009, 2014 og 2015. Inge Morten Tronstad frå Etne i Hordaland, vann NM i 2007, 2012 og 2013.

Internasjonalt miljø

I tillegg til ein norsk klasse, vart det konkurrert i open internasjonal klasse. Saueklipparar blant anna frå New Zealand, Italia, Skottland og Wales kom for å delta i konkurransen.

– Det var høgt nivå på konkurransen, og me er glad for at det kom så mange også frå utlandet, seier Anne-Lise Haugdahl Humstad, og fortel at ho litt tilfeldig vart med i kommiteen for arrangementet.

Klassevinnarar

Konkurransen hadde 54 deltakarar, og fleire konkurrerte i meir enn ei klasse. Etter innleiande rundar og semifinalar, vart det klart for fire finalistar i kvar av klassane. Inndeling av klassar er knytt til erfaring, ikkje alder.

• Junior – For dei som klipper under 50 sauer per dag.

Vinnar vart Anne-Lise H. Humstad frå Sør-Trøndelag, med poengsummen 48,000.

• Mellom – Dei som klipper opp til 100 sauer per dag.

Vinnar vart Edward Davies frå Wales, med poengsummen 41,650.

• Senior – Dei som klipper opp til 200 sauer per dag.

Vinnar vart Domenico Scocozza frå Italia med poengsummen 45,175

Resultat NM Finale – 15 sauer:

1) Børge Høiland tid 15:22 poengsum 58,233
2) Inge Morten Tronstad tid 14:06 poengsum 59,567
3) Åsmund Kringeland tid 15:17 poengsum 63,050
4) Robert Tangrand tid 14:54 poengsum 65,567

Resultat Open internasjonal klasse, 15 sauer:

1) Børge Høiland, tid 14:03 poengsum 53,617
2) Steven Capstick tid 14:04 poengsum 54,600
3) Rodney Sutton tid 11:53 poengsum 55,117
4) Scott Wilson tid 14:08 poengsum 58,400

– Dette var kjekt. Hadde det ikkje vore så ressurskrevande, skulle me gjerne hatt eit liknande arrangement kvart år, for å motivera fleire unge til å klippa sau og vera med i miljøet, seier Hallvar Veen.

Veen understrekar at eit slikt arrangement krev mykje folk, og takkar kvar og ein av dei frivillige som har lagt ned mange timar for å få gjennomført dette arrangementet.